دانلود موسیقی فیلم و برخورد جشنواره های فیلم با موسیقی

نیازی به گفتن نیست که «موسیقی» جزو لاینفک بسیاری از فیلم های کوتاه و بلند محسوب می شود. هر چند که بسیاری، در جایگاه درستی از موسیقی استفاده نکرده و صرفا در نقش عارض بر جان درام بریشان کارکرد خواهد داشت، که بدور از روایت اصیل یک فیلم تلقی خواهد شد. فارغ از جایگاه موسیقی در فیلم، «حقوق - Rights» یک اثر موسیقایی از کلیدی ترین مسائل مطرح برای فستیوال های هنری محسوب می‌شود.

درک «حقوق مولف» در ایران از جایگاه روشن و شفافی برخوردار نیست و در اکثر اوقات استفاده‌ی بی اجازه از آن، طبیعی و حتی حقِ افراد تلقی می شود. اما باید با صدای بلند متذکر شد که هر گونه برداشت و استفاده‌ی بی اجازه از متریال (موسیقی، فوتیج، ایده و ...) مصداق «دزدی هنری - فرهنگی» محسوب خواهد شد و حتی در بیشتر کشورهای عضو «معاهده ی بین المللی کپی رایت» (International Copyright Agreements) این امر با حبس، زندانی های بلند مدت و نیز پرداخت جرایم نقدی سنگین همراه خواهد بود. گفتنی است که متاسفانه «ایران» به همراه «عراق، اتیوپی، سومالی و سودان جنوبی» جز 5 کشوری است که این معاهده را نپذیرفته است. به همین دلیل، فستیوال های فیلم نیز نسبت به این موضوع حساسیت داشته و در 99% حالات فیلم را در صورت نداشتن لایسنس موسیقی‌اش مردود می‌کنند.

اما از چه روش هایی می‌توان از موسیقی در فیلم ها استفاده کرد. بصورت قانونی تنها 3 روش جهت استفاده از موسیقی در فیلم ها وجود دارد. یک: ساخت موسیقی دو:خرید لاینسس سه: جلب رضایت بصورت کتبی و حقوقی. اما اگر فیلمساز به هر دلیلی توان مالی جهت پرداخت ساخت موسیقی را نداشته باشد و یا نتواند خالق موسیقی را مجاب به استفاده اثرش در فیلم کند، چه راهی وجود خواهد داشت؟

جهت دانلود نمونه رضایت نامه مولف موسیقی (اینجا) کلیک کنید.

در مقابل «Copyright» لفظی با عنوان «Public Domian» پدید آمده است که به نوعی به جنگ انحصارطلبی و شکستن حقوق تام مولفین رفته است. Public Domain شرایطی را شامل می‌شود که اثر منقضی شده، از دست رفته باشد، قابلیت اجرایی نداشته باشد و یا در مهمترین حالت خود، خالق از حقوق مادی و معنوی اش، خودخواسته چشم پوشی کرده باشد. این بدین معنی است که خالق اثر، به هر دلیلی اجازه استفاده از اثرش را با شرایط بسیار ناچیز و اندک، مانند قید شدن نامش در تیتراژ فیلم صادر کرده است. بنابر این تعریف Public Domain مترادف اصطلاح «رایگان» نمی‌باشد. هر چند که در بسیاری از نقل قول ها از واژگان Free و یا Freedom استفاده شده است. بر همین اساس، وب سایت های زیادی در زمینه ارائه متریال Public Domain پدید آمده است، از جمله آن وب سایت های موسیقی Public Domian می باشد که با پذیرفتن شرایط مولف، استفاده بدون هزینه را به فیلمساز خواهد داد.

بررسی موسیقی

اما چه راه مشخصی جهت بررسی موسیقی فیلم وجود دارد. آیا موسیقی، که استفاده شده است، شامل کپی رایت می‌شود یا خیر؟ بطور قطع، مهمترین و قطعی ترین جواب، در دستان فیلمساز و یا کسی است که موسیقی را انتخاب کرده است. او می داند که موسیقی ساخته شده است یا از جایی میان موسیقی های «کپی رایت دار» بدون اجازه استفاده شده است. اما یک راه اثبات شده ی دیگر وجود داشته و آن استفاده از Video-Stream های شناخته شده ایست که قبل از Release فیلم (ویدیو در این حالت کلمه ی مناسب تری است) موسیقی را بررسی می کنند. مهمترین این سیستم ها Youtube و Instagram می باشد. استفاده از «اینستاگرام» را توصیه نخواهم کرد، چرا که بعد از Publish برای همگان قابل دسترس است و پس از مدتی پیام داده و حتی قابلیت Appeal هم به شما خواهد داد که برای فیلم شما و Premiere آن خطر آفرین است. اما Youtube قبل از نشر به شما اطلاعات لازم را میدهد.

اگر پس از آپلود فیلم در Youtube با تصویر زیر مواجه شدید یعنی مشکلی وجود نداشته و میتوانید با 99% آرامش اقدام به پخش فیلم کنید. (1% به دلیل برخورد غیر منتظره فستیوال ها با موسیقی شما خواهد بود، چرا که هر فستیوال دارای قوانین خاص خودش است و ممکن است قوانینی که Youtube جهت کپی رایت دارد، فستیوال مذکور نداشته باشد. متاسفانه در سال 1395 برای یکی از فیلم های «درگاه فیلم ایران» این مشکل پدید آمد)

همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، Youtube حتی اسم موسیقی استفاده شده را تشخیص داده و متذکر شده است که موسیقی تاثیری روی فیلم نگذاشته است: «No Impact»

و اما در تصویر زیر Youtube موسیقی را دارای کپی رایت مسلم دانسته و اجازه نشر نداده است (فیلم را Blocked کرده است) . در این حالت، 99% نباید فیلم با این موسیقی پخش شود. (1% به دلیل برخورد غیر منتظره فستیوال ها با موسیقی خواهد بود)